به یکی از مقاله های بسیار پرکاربرد کانون سبز خوش آمدید.

امیدواریم پس از خواندن این مطلب، کمکی هرچند کوچک به افزایش آگاهی در شما دوستان عزیز شود.

آشنایی با مفاهیم پایه‌ای عزت نفس و اعتماد به نفس

در این مقاله به این مسائل خواهیم پرداخت:
تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس
فواید عزت نفس سالم
علائم عزت نفس سالم
عزت نفس ناسالم (خودکمبینی یا خود بزرگ بینی)
چگونه به عزت نفس سالم دست پیدا کنیم؟

تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس

ممکن است تا به حال به دفعات شنیده باشید که این دو کلمه را به عنوان دو مترادف یا هم‌معنی استفاده کنند. اما متاسفانه این اشتباه رایجی است که عدم آگاهی از آن منجر به درک نادرستی از خود و یا حتی صدمات جبران ناپذیری می‌شود. در ادامه به تفاوت اصلی این دو می‌پردازیم.

اعتماد به نفس پلی بین بیرون و درون است. هرچقدر این پل محکم‌تر باشد، در ارتباط با انسان‌ها و دنیای اطراف خود احساس راحت‌تری می‌کنید. معمولا اعتماد به نفس در حوزه خاصی تعریف می‌شود. برای مثال ورزشکاری که سابقه ورزشی طولانی داشته و به مهارت‌های ورزشی خود اعتماد به نفس دارد.
عزت نفس پلی است بین انسان با خودش. برخلاف اعتماد به نفس که با کسب دستاوردها و موفقیت‌ها بیشتر می‌شود، عزت نفس ارتباطی با دستاوردهای خارجی ندارد، و بیشتر عامل درونی برانگیزاننده آن است. بر خلاف اعتماد به نفس، عزت نفس رابطه‌ای با میزان مهارت و یا دانش ما در زمینه خاصی ندارد. همانطور که گفتیم، این عامل درونی است و محرک‌های بیرونی تاثیر کمتری در شکل‌گیری آن دارند. برای مثال همان ورزشکاری که به سابقه و مهارت خود اعتماد به نفس دارد، ممکن است از درون احساس بی‌ارزشی و پوچی کند. پس نمی‌توان نتیجه گرفت هر فردی موفق در زمینه کاری خود، لزوما عزت نفس بالایی دارد.
در این مقاله بیشتر به عزت نفس خواهیم پرداخت.

فواید عزت نفس سالم

با داشتن عزت نفس سالم به چیزهایی زیادی می‌توان رسید؛ مهم‌ترین آن‌ها شامل :

• درک نسبی و واقع بینانه از توانمندی‌های خود
• داشتن روابط سالم با دیگران،
• درک نیازهای خود و توانایی بروز صحیح آن‌ها
• توقعات منطقی و به جا از خود و از دیگران داشتن
• توانایی شنیدن و پذیرش انتقاد از دیگران بدون گارد
• بیش از حد حساس و زودرنج نبودن
• توانایی «نه» گفتن به دیگران
• نگاه مثبت به آینده داشتن
• درنظر گرفتن نکات مثبت و منفی در خود با هم.
• و در نهایت افراد با عزت نفس سالم، عموما دارای رفتاری متعادل‌تر از افرادی هستند که دچار خودبزرگ بینی و یا خود کم‌بینی هستند.

علائم خودکم‌بینی

افراد با عزت نفس پایین معمولا همیشه در این باور هستند که از دیگران پایین‌تر‌ هستند. در بیان احساسات و نیازهای خود احساس شرمندگی و خجالت دارند. همیشه به ضعف‌ها و عدم توانایی‌های خود تمرکز می‌کنند. دائما درگیر افکار منفی درباره آینده و تصمیمات خود هستند. بسیار از شکست می‌ترسند. جالب اینجاست که در شنیدن «تعریف» از دیگران ناتوانند! یعنی شما نمی‌توانید از آنها تعریف و تمجید کنید و آنها بپذیرند! در مشخص کردن حدود و خطوط خود با دیگران ضعیفند. و همیشه نیازهای دیگران را به نیازهای خود ترجیح می‌دهند. و همیشه دنبال افزایش اعتماد به نفس خود هستند.

علائم خود بزرگ‌بینی

این افراد نیز به دسته قبلی بی شباهت نیستند. میتوان گفت یکی از شباهت‌های اصلی این دو گروه به یکدیگر در حس ضعف درونی فرد نسبت به خودش است. این افراد دائما تلاش می‌کنند خلائ های درونی خود را پر کنند. برای همین اغراق و بزرگ‌نمایی در حرف‌هایشان بسیار است. این افرادی معمولا اشتباهات خود را توجیح می‌کنند و یک تصویری از خود در ذهن می‌سازند که با خود حقیقی‌شان بسیار فاصله دارد. هرچقدر این تصویری که از خود می‌سازند کامل‌ترو بی‌نقص‌تر باشد، فاصله از واقعیتِ خود بیشتر، و در نتیجه خودبزرگ بینی بیشتر! که تبدیل به یک دور معکوسی می‌شود تا جایی که در توجیح ناکامی‌های خود، در نقش قربانی ظاهر می‌شوند. یکی از معروفترین جملاتی که از این افراد می‌شنوید، عبارتند از: «جای من این جا نیست!» ‌و یا «لیاقت من خیلی بیشتر از این‌ها بود.» عموما موفقیت را حق ذاتی خود می‌دانند و اصولا هیچ وقت از شرایط حاضر، راضی نیستند. در ذهن خود هرگز شکست نمیخورند. برای همین به دنبال هیچ کار جدیدی نمی‌روند. ترس از شکست، به آنها اجازه امتحان کردن هیچ چیز جدیدی نمی‌دهد.

در مقاله های بعدی با روش‌های کاربردی برای مواجهه با این موضوع بحث خواهیم کرد.

هرکجا که هستید سبز باشید.:)

برگرفته از
https://www.verywellmind.com/what-is-self-esteem-2795868
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/self-esteem/art-20047976
https://www.torontopsychologists.com/whats-the-difference-between-self-esteem-and-self-confidence